8+ cách nấu cháo dinh dưỡng cho người già bổ dưỡng, ngon miệng
Bài viết được viết bởi Dược sĩ Nguyễn Văn Mạnh: Chuyên gia tư vấn dinh dưỡng Nutricare và tham vấn chuyên môn bởi PGS.TS Phạm Văn Hoan.
Cháo là món ăn ngon và bổ dưỡng phù hợp với mọi người đặc biệt là ở người cao tuổi. Dưới đây là 8+ cách nấu cháo dinh dưỡng cho người già giúp bạn có thể bồi bổ và chăm sóc người cao tuổi một cách dễ dàng.
1. Cháo trứng gà đơn giản giàu dinh dưỡng
Sử dụng cháo trứng khi người già bị mệt mỏi, suy nhược, ốm đau hoặc cũng có thể ăn cháo để thay đổi khẩu vị hoặc đa dạng thực đơn ăn hằng ngày.
Nguyên liệu: gạo tẻ 70g, gạo nếp 30g, trứng gà 2 quả, lá hành hoa 50g và một số gia vị như tiêu, muối, nước mắm, mì chính, đường.
Cách làm:
Trước khi tiến hành, bạn cần rửa sạch lá hành hoa và cắt nhỏ để vào bát hoặc rổ. Bên cạnh đó, trứng gà cần rửa sạch vỏ. Sau đó, bạn nấu cháo theo 3 bước sau:
- Bước 1: Lấy 2 loại gạo trộn đều nhau sau đó vo sạch. Cho 750 ml nước vào nồi sau đó bắc lên bếp, cho gạo đã vo vào ninh. Khi nước sôi, khuấy đều tay ít nhất 10 phút 1 lần cho đến khi gạo mềm, nở ra hết.
- Bước 2: Tiếp đó đập 2 quả trứng gà vào cháo khuấy đều tay để tránh tình trạng trứng bị vón cục. Lưu ý lấy cả lòng trắng và lòng đỏ trứng.
- Bước 3: Sau 3 – 5 phút, khi thấy trứng đã chín thì nêm nếm gia vị cho vừa ăn. Có thể thêm lá hành, trộn đều để hương vị hành hòa quyện và giúp cháo ngon hơn.
Lưu ý: Đối với cháo trứng gà, nên ăn lúc còn nóng vì để nguội cháo sẽ có mùi tanh. Bên cạnh đó, những người già đang mắc bệnh tim mạch, bị sốt, bệnh thận, bệnh tiểu đường nên hạn chế sử dụng cháo trứng gà vì lượng đạm và Cholesterol cao có thể làm tình trạng sức khỏe trở nên xấu đi.
2. Cháo đậu xanh giải nhiệt hiệu quả
Cháo đậu xanh được sử dụng cho người già bị mệt mỏi, nóng trong, chán ăn,.. hoặc để thay đổi bữa ăn cho người cao tuổi.
Nguyên liệu cần chuẩn bị: gạo nếp 200g, gạo tẻ 100g, đậu xanh nguyên hạt 80g, gia vị theo sở thích (muối, đường, hạt tiêu,…).
Cách làm:
Trước khi nấu, bạn cần ngâm đậu xanh 2 tiếng sau đó đãi sạch. Gạo nếp và gạo tẻ cũng cần ngâm trước vài giờ để cháo nấu nhanh nhừ hơn. Vớt gạo và đỗ ra để ráo nước sau đó cách nấu cháo dinh dưỡng cho người già như sau:
- Bước 1: Trộn gạo nếp và gạo tẻ vào với nhau rồi vo sạch. Sau đó trộn 2 loại gạo và đậu xanh với nhau.
- Bước 2: Bắc nồi nước lên bếp với tỉ lệ 1 phần gạo – 4 phần nước. Sau đó, cho đậu xanh vào, đảo đều và nấu với lửa lớn đến khi nước sôi. Khi nước sôi, điều chỉnh lửa nhỏ để ninh.
- Bước 3: Khuấy đều nồi cháo để tránh cháo bị khê hay trào ra ngoài đồng thời để gạo và đậu xanh hòa quyện, sánh mịn. Dùng muôi hớt phần bọt nổi trên bề mặt khi nấu.
- Bước 4: Nêm nếm theo khẩu vị của mỗi người. Với lượng nguyên liệu này, bạn có thể cho hạt nêm 1 muỗng, đường 1 muỗng, muối ½ muỗng. Sau khi tắt bếp, bạn không nên đậy vung để tránh nước đọng trên vung nhỏ xuống làm loãng cháo.
Lưu ý: Không nên sử dụng cháo đậu xanh vào lúc đang rất đói vì đậu xanh có tính hàn, khi ăn lúc đói có thể gây ảnh hưởng đến dạ dày và chỉ nên ăn 2 – 3 lần/tuần.
3. Cháo thịt heo rau ngót nhiều Vitamin
Cháo này đặc biệt phù hợp để bồi bổ khi người già bị suy nhược, ốm yếu, chán ăn nhằm bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể mà không cần ăn quá nhiều thức ăn.
Nguyên liệu cần chuẩn bị: thịt heo xay 150g, rau ngót 1 nắm nhỏ, gạo 70g, gia vị để nêm vừa ăn, một vài ngọn rau mùi.
Cách làm:
Đầu tiên, bạn rửa sạch thịt, đem xay và ướp gia vị vừa ăn và để trong khoảng 10 phút. Rau ngót rửa sạch và băm nhỏ. Gạo vo sạch. Các bước nấu lần lượt bao gồm:
- Bước 1: Bắc nồi nước – gạo với tỉ lệ 4:1 lên bếp và đun lửa lớn đến khi nước sôi. Sau đó, bạn hạ nhỏ lửa đến khi cháo nhừ. Trong khi đun, thỉnh thoảng bạn cần khuấy đều nồi cháo để tránh tình trạng cháo bị cháy.
- Bước 2: Tiếp đó cho phần thịt xay đã tẩm ướp gia vị vào nồi cháo rồi đảo đều tay để tránh thịt bị vón cục. Đun trong khoảng 5 – 7 phút để thịt chín, sau đó mới cho phần rau ngót đã băm nhỏ vào đảo chung.
- Bước 3: Rau sẽ chín sau 1 – 2 phút. Cuối cùng, bạn chỉ cần nêm nếm gia vị cho vừa ăn và tắt bếp nhé.
Lưu ý: Với món cháo này các bạn có thể cho người cao tuổi ăn vào các bữa chính hoặc bữa phụ. Nên ninh cháo nhừ để giúp người già dễ nuốt hơn.
4. Cháo yến bổ dưỡng, phục hồi sức khỏe nhanh chóng
Món ăn này có thể dùng cho người cao tuổi trong những bữa ăn hằng ngày hoặc khi thấy cơ thể mệt mỏi, suy nhược, chán ăn hoặc vừa ốm dậy.
Nguyên liệu cần chuẩn bị: 10g tổ yến sào đã qua tinh chế; 30 – 50g thịt băm nhỏ; gạo tẻ 200g; 1 chút lá mùi; gia vị vừa ăn.
Cách nấu cháo dinh dưỡng cho người già:
Nếu tổ yến chưa được chế biến, bạn cần làm sạch cẩn thận để loại bỏ chất bẩn. Với tổ yến đã qua tinh chế, bạn chỉ cần ngâm 30 phút trước khi nấu sau đó xé thành sợi vừa ăn. Thịt cần rửa sạch và băm nhỏ để nhanh nhừ và giúp người già dễ nuốt hơn. Gạo vo sạch trước khi ninh. Hành lá rửa sạch và cắt nhỏ.
- Bước 1: Ninh gạo với tỉ lệ nước – gạo là 3:1. Đun đến khi sôi thì vặn lửa nhỏ. Chờ khoảng 20 – 25 phút sau đó khuấy 1 chiều đều tay trong 5 phút và chờ thêm 3 – 5 phút đến khi nhừ.
- Bước 2: Cho thịt băm và tổ yến vào đảo đều rồi đun thêm khoảng 5 – 10 phút, nêm nếm gia vị, lá mùi cho vừa ăn và tắt bếp.
- Bước 3: Cho cháo ra tô rồi thưởng thích.
Lưu ý: Khi nấu cháo yến thì nên ăn nóng ngay, tránh ăn nguội vì có thể làm mất vị ngon của cháo. Chỉ nên ăn cháo yến 1 tuần khoảng 2 – 3 lần và mỗi lần nên ăn từ 3 – 5 gram để đảm bảo mang lại được các tác dụng mong muốn và tránh cơ thể phải tiêu hóa quá nhiều chất.
5. Cháo gà bí đỏ kích thích ăn ngon miệng
Nên ăn cháo thịt gà bí đỏ xen kẽ trong tuần để giúp người già bổ sung năng lượng cho những lúc mệt mỏi, cơ thể suy nhược và kích thích cảm giác ngon miệng cho người già.
Nguyên liệu cần chuẩn bị: gạo tẻ 150g, gạo nếp 50g, ức gà 500g, bí đỏ 250g, hành khô 3 – 4 củ, một chút hành lá, gừng 1 đốt, gia vị vừa ăn.
Cách thực hiện:
Gạo ngâm trước vài tiếng, rửa sạch và để ráo. Ức gà rửa sạch. Bí đỏ gọt vỏ, rửa sạch và cắt thành từng miếng nhỏ. Hành lá rửa sạch cắt nhỏ. Gừng rửa sạch và đập dập, băm nhỏ. Hành khô bóc vỏ, rửa sạch và băm nhỏ. Tiếp theo, bạn hãy tiến hành:
- Bước 1: Cho nước ngập ức gà và thêm gừng vào luộc khoảng 20 – 25 phút để gà chín. Khi ức gà chín cho thịt ra tô sạch, chờ nguội và xé nhỏ thành từng miếng vừa ăn. Giữ lại phần nước luộc gà.
- Bước 2: Bí đỏ đã cắt hạt lựu cho vào vỉ hấp mềm. Khi bí đỏ mềm, cho bí đỏ ra tô và đánh nhuyễn để giúp người già dễ ăn hơn.
- Bước 3: Cho 1 thìa canh dầu ăn vào chảo và phi thơm hành. Sau đó, cho thịt gà đã xé nhỏ và 1 thìa nước mắm để gia tăng hương vị.
- Bước 4: Phần nước luộc gà trước đó thì cho gạo đã vo sạch vào ninh. Bổ sung đến đủ khoảng 4.5 lít với lượng nguyên liệu trên. Chờ khoảng 45 phút để gạo chín mềm, nhừ thì bạn cho phần ức gà và bí đỏ đã chuẩn bị vào khuấy đều, nấu tiếp 15 phút. Thêm hành, nêm nếm gia vị lại cho vừa ăn và tắt bếp nhé.
Lưu ý: Những người cao tuổi đang gặp tình trạng rối loạn tiêu hoá nên hạn chế ăn bí đỏ vì trong bí đỏ có hàm lượng chất xơ cao.
6. Cháo cá hồi giàu Omega-3, tốt cho tim mạch và não bộ
Cháo cá hồi giàu dinh dưỡng giúp người già bị ốm, suy nhược cơ thể nhanh hồi phục hơn và tốt cho tim mạch, ngăn ngừa các bệnh liên quan đến trí nhớ.
Nguyên liệu cần chuẩn bị: 100 gram gạo; 50 gram cá hồi; sữa tươi; các gia vị: gừng, mắm, muối, hạt nêm, hành, tiêu,…
Cách làm:
Gạo ngâm trước, vo sạch. Cá hồi làm sạch và ngâm với sữa tươi không đường 15 phút để khử mùi tanh và loại bỏ các chất độc trong cá. Đối với cháo cá hồi, cách nấu cháo dinh dưỡng cho người già như sau:
- Bước 1: Tiến hành ninh cháo với tỉ lệ nước – gạo là 4:1. Ninh cháo cho đến khi nhừ (tương tự khi ninh cháo thịt heo).
- Bước 2: Đưa cá hồi đi hấp chín, để nguội rồi xé nhỏ.
- Bước 3: Khi thấy cháo trắng đã nhừ, cho tiếp cá hồi vào đảo đều. Bạn tiếp tục đun thêm 1 – 2 phút và cho thêm gia vị vừa ăn và tắt bếp.
- Bước 4: Món cháo này nên sử dụng nóng, bạn có thể cho thêm phô mai vào cháo trước lúc ăn hoặc có thể cho thêm một số loại rau như cải bó xôi để tăng thêm dinh dưỡng.
Lưu ý: Đối với món cháo cá hồi, các bạn có thể cho người cao tuổi sử dụng xen kẽ trong tuần. Mỗi tuần có thể sử dụng 2 – 3 lần, tránh sử dụng nhiều, lạm dụng. Vì khi ăn nhiều cá hồi có thể khiến cơ thể dễ bị xuất huyết và gặp các vấn đề về chảy máu do hàm lượng Omega-3 trong cá hồi cao.
Có thể bạn quan tâm:
Người già ăn sữa chua có tốt không? |
7. Cháo lươn bổ khí huyết, tốt cho xương khớp
Người cao tuổi có thể sử dụng cháo lươn khi cảm thấy mệt mỏi, cơ thể bị ốm, chán ăn,… hay sử dụng nó làm bữa phụ trong ngày. Món ăn này giúp bổ khí huyết, trừ phong thấp, giảm đau,… Do đó, cháo lươn là một trong những món ăn không thể thiếu trong thực đơn của người cao tuổi.
Nguyên liệu cần chuẩn bị: 2 con lươn đã làm sạch và cắt khúc vừa ăn. Gạo nếp và gạo tẻ 1 bát (tỷ lệ 1:1). Hành khô 1 – 2 củ. Gừng 1 – 2 đốt. Bột nghệ ¼ muỗng. Một chút rau mùi và gia vị vừa ăn.
Cách thực hiện:
Ngâm lươn trong nước vo gạo trong 1 – 2 tiếng sau đó làm sạch nhớt trên thân lươn trong nước vo gạo/tro bếp/muối/giấm. Loại bỏ ruột lươn bằng cách rạch 1 đường ở phần bụng. Rửa lại nhiều lần với nước sau đó cho vào nồi nước gừng đang sôi để khử mùi tanh. Luộc chín tới, vớt ra để nguội và gỡ thịt. Gạo nếp và gạo tẻ trộn đều vào nhau, vo sạch. Hành khô bóc vỏ, rửa sạch, cắt nhỏ. Sau đó:
- Bước 1: Tận dụng phần xương và đầu lươn, cho thêm nước và một chút xíu muối để nấu nước dùng. Sau 15 – 20 phút, lọc lấy nước.
- Bước 2: Cho gạo vào nồi nước dùng, bổ sung thêm nước theo tỉ lệ 4:1, thêm ½ thìa cà phê muối rồi bắc lên bếp đun và ninh đến khi nhừ.
- Bước 3: Cho 1 thìa canh dầu ăn vào chảo, phi hành cho thơm và cho thịt lươn, ¼ muỗng cà phê bột nghệ, một chút tiêu xay, hạt nêm và nước mắm vào xào chung.
- Bước 4: Khi thấy cháo đã nhừ, cho lươn, rau mùi vào khuấy đều. Sau đó nêm nếm lại cho vừa ăn và có thể bổ thêm một số gia vị khác nếu thích. Bạn có thể để lại một phần nhỏ thịt lươn đã xào để trang trí trên tô cháo để món ăn hấp dẫn hơn.
Lưu ý: Đối với món cháo lươn, tốt nhất là nên sử dụng sau khi nấu, ăn khi còn nóng để tránh bị tanh. Mỗi tuần chỉ nên ăn từ 1 – 2 bữa cháo lươn để tránh hệ tiêu hóa phải hoạt động quá nhiều. Đồng thời, không nên dùng lươn chết vì chất độc Histamine có thể gây dị ứng.
Có thể bạn quan tâm:
Người già ăn váng sữa có tốt không? |
8. Cháo hạt sen an thần, giúp giấc ngủ ngon
Các gia đình có thể sử dụng cháo hạt sen khi người cao tuổi cảm thấy mệt mỏi, mất ngủ, chán ăn hoặc có thể dùng nó để làm phong phú thêm bữa ăn và thay đổi món ăn trong tuần.
Nguyên liệu cần chuẩn bị: gạo tẻ 2 nắm; gạo nếp 1 nắm; hạt sen tươi 250gram; thịt heo nạc băm 200 gram; trứng gà 4 quả; cà rốt 1 củ 70g; hành tím 1 củ; hành lá 1 nắm nhỏ; gia vị.
Cách làm:
Trộn gạo nếp và gạo tẻ với nhau, vo sạch. Hạt sen tươi mua về bỏ tâm. Thịt heo rửa sạch, băm nhỏ và ướp với đường, nước mắm, tiêu. Cà rốt gọt vỏ, thái hạt lựu. Hành tím, hành lá rửa sạch và băm nhỏ. Trứng gà rửa sạch vỏ và mang đi luộc chín.
- Bước 1: Hạt sen cho vào nồi nước ấm đang đun. Sau đó cho khoảng 1/2 muỗng cà phê muối vào đun cùng. Hãy vớt bỏ phần bọt khi nước sôi. Để hạt sen mềm, bạn hãy hầm hạt sen thêm 5 phút.
- Bước 2: Cho gạo đã vo sạch vào nồi nấu cháo. Chờ nồi cháo sôi, bạn cho 1/2 muỗng cà phê muối, 1 củ hành khô và 1/2 muỗng canh dầu ăn. Khi cho dầu ăn, bạn sẽ hạn chế được việc cháo bị trào khi sôi và giúp món ăn nhanh nhừ hơn.
- Bước 3: Đậy nắp lại, bật lửa lớn và đợi khoảng 1 – 2 phút cho nước sôi mạnh lại sau đó bạn tắt bếp.
- Bước 4: Sau 5 phút tắt bếp, đun sôi lại nồi cháo và lưu ý đảo cháo trong khi nấu để cháo không bị cháy. Tiếp tục ninh nồi cháo trong khoảng 15 phút thì cho cà rốt đã xắt hạt lựu, thịt băm và hạt sen đã luộc chín vào nồi, khuấy đều.
- Bước 5: Đun nồi cháo cho đến khi các nguyên liệu mới thêm vào chín và mềm thì nên nếm lại gia vị cho vừa ăn và tắt bếp. Múc cháo ra bát và sử dụng khi còn nóng nhé.
Lưu ý: Các bạn có thể nấu cháo hạt sen để thay đổi thực đơn cho người cao tuổi hoặc có thể làm bữa sáng hay bữa ăn phụ. Mỗi tuần có thể ăn từ 1 – 2 bữa cháo hạt sen để thay đổi khẩu vị nhé. Người già đang bị rối loạn tiêu hóa không nên ăn cháo để tránh làm tình trạng này trầm trọng hơn.
Trên đây là 8 cách nấu cháo dinh dưỡng cho người già. Các món cháo không chỉ đơn giản, dễ làm, chi phí thấp mà còn dễ ăn, mà còn giàu dinh dưỡng. Hy vọng qua bài viết này các bạn đã có thêm những thông tin hữu ích và biết thêm về các món cháo tốt cho sức khỏe của người cao tuổi.
Ngoài các món cháo dinh dưỡng trên đây, người già có thể cải thiện sức đề kháng, sức khỏe tim mạch, xương khớp và hệ tiêu hóa bằng sữa Nutricare Gold. Với công thức được phát triển bởi Viện Dinh dưỡng Y học Nutricare Hoa kỳ cùng 56 dưỡng chất với hệ Đạm thực vật và Đạm Whey từ Mỹ, sản phẩm giúp bổ sung dinh dưỡng, tăng cường hệ miễn dịch sức khỏe cho người lớn tuổi. Ngoài ra, trong sữa còn chứa Glucosamin giúp giảm đau khớp, Omega 3,6,9 (& hệ antioxidant) phòng ngừa đột quỵ và Lactium giúp cải thiện giấc ngủ ngon và sâu,…
Nếu bạn cần tư vấn thêm về chủ đề này hoặc sữa Nutricare Gold, truy cập ngay fanpage Nutricare – Già mà sướng hoặc gọi tới sốhotline 18006011 để được hỗ trợ miễn phí!
**Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.
- 2 năm kinh nghiệm trong kiểm soát chất lượng thuốc.
- 4 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chăm sóc & tư vấn dinh dưỡng
Quá trình đào tạo & công tác
- 2017 – nay: Chuyên gia dinh dưỡng công ty cổ phần dinh dưỡng Nutricare.
- 2015 – 2016: Kiểm soát chất lượng thuốc tại Viện Kiểm nghiệm Thuốc Trung Ương.
- 2009 – 2014: Tốt nghiệp trường đại học Dược Hà Nội
Cảm ơn bạn để lại đánh giá
Trả lời
Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai, các trường bắt buộc nhập được đánh *