Tiểu đường ăn được bánh mì không? Lưu ý người bệnh nên biết

Bài viết được viết bởi Bác sĩ CKII Bùi Hồng Thanh: Chuyên gia tư vấn sức khỏe Nutricare và tham vấn chuyên môn bởi PGS.TS Phạm Văn Hoan.

Bánh mì là thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn sáng hàng ngày của người Việt. Cũng vì thế, tiểu đường ăn được bánh mì không là nỗi băn khoăn của không ít bệnh nhân tiểu đường. Để tìm câu trả lời cho câu hỏi trên, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây!

1. Tiểu đường ăn được bánh mì không?

Đầu tiên, có thể khẳng định rằng người bệnh tiểu đường hoàn toàn có thể ăn được ăn bánh mì. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc người bệnh có thể ăn được tất cả các loại bánh mì mà nên chọn loại bánh phù hợp để không làm tăng đường huyết của cơ thể.

Để đảm bảo đường huyết ổn định, bạn nên ưu tiên chọn các loại bánh mì có ít tinh bột, hàm lượng Carbohydrate và chỉ số GI thấp.

Điển hình là bánh mì làm từ bột mì nguyên cám không thêm chất phụ gia, bánh mì ngũ cốc nguyên hạt, bánh mì yến mạch, hạt chia… Những loại bánh mì này có chỉ số GI khoảng từ dưới 55 – 69 (mức thấp và trung bình) Ngược lại, bạn cần tránh xa các loại bánh mì có chỉ số GI cao ví dụ như bánh mì trắng có chỉ số GI = 71. Bên cạnh đó, một số nghiên cứu cho rằng bánh mì trắng làm tăng nguy cơ kháng insulin.

Có thể bạn quan tâm: Tiểu đường có ăn được bún không?

2. Cách lựa chọn bánh mỳ cho người tiểu đường

Như đã trình bày ở trên, biết tiểu đường ăn được bánh mì không khó nhưng cũng không phải loại bánh mì nào cũng phù hợp với người bệnh tiểu đường. Dưới đây là cách lựa chọn bánh mỳ cho người tiểu đường mà bạn nên tham khảo:

• Carbohydrate: Cung cấp năng lượng cho thể dưới dạng đường glucose. Tuy nhiên, bổ sung lượng lớn Carbohydrate sẽ làm tăng đường huyết. Vì vậy, bạn nên chọn bánh mì chứa 15 – 20g Carbohydrate trong mỗi khẩu phần ăn.
• Lượng calo: Một chế độ ăn nhiều calo sẽ làm rối loạn đường huyết, tăng kháng insulin và dễ bị béo phì. Chính vì vậy, hàm lượng calo trong mỗi lát bánh mì phù hợp với người mắc bệnh tiểu đường là 90 calo.
• Chất xơ: Khi bổ sung chất xơ, ruột cần nhiều thời gian để tiêu hóa thức ăn, nhờ đó làm chậm quá trình hấp thu đường và giảm nguy cơ tăng đường huyết đột ngột. Bạn nên chọn bánh mì chứa ít nhất 3g chất xơ trong 1 lát.
• Chất béo: Người bị bệnh tiểu đường nên ăn ít chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa do chứa nhiều calo dễ gây tăng cân, kháng insulin và rối loạn đường huyết. Nên ăn đủ lượng chất béo không bão hòa để tốt cho tim mạch – phòng ngừa biến chứng tiểu đường. Hầu hết các loại bánh mì không có nhiều chất béo (trừ khi chúng có hạt hoặc quả hạch). Bánh mì không chứa chất béo chuyển hóa và chứa ít hơn 1,5g chất béo bão hòa là sự lựa chọn tối ưu.
• Muối: Người bệnh tiểu đường ăn nhiều muối có thể làm tăng nguy cơ gặp các biến chứng tiểu đường như bệnh thận, bệnh tim mạch… Bạn nên chọn bánh mì chứa hàm lượng muối ở mức thấp, khoảng 150 mg/ lát.
• Một số chất phụ gia: Đây là thành phần mà người mắc bệnh tiểu đường cần tránh.
  • Chất tạo ngọt, xi-rô ngô: Chứa hàm lượng fructose ở mức cao và làm tăng nguy cơ mắc bệnh béo phì.
  • Azodicarbonamide, DATEM: Được thêm vào để tăng độ tơi xốp và mềm mại cho bánh. Nhưng những năm gần đây, một số nước đã ghi nhận nhiều ca ngộ độc liên quan đến thành phần này và liệt chúng vào danh sách cấm sử dụng trong thực phẩm.
  • Màu nhân tạo: Được thêm vào để tạo màu sắc bắt mắt cho bánh mì. Những chất tạo màu này có thể gây dị ứng, thậm chí dùng lâu dài có thể dẫn đến ung thư

Tìm hiểu thêm thông tin bệnh tiểu đường ăn kiêng những gì để xây dựng được một chế độ ăn uống khoa học, hợp lý, kiểm soát tốt lượng đường huyết và sớm đạt được mục tiêu điều trị.

Có thể bạn quan tâm: Bệnh tiểu đường ăn mì tôm được không?

3. Gợi ý một số loại bánh mỳ tốt cho người tiểu đường

Sau khi biết rằng tiểu đường ăn được bánh mì không thì liệu bạn đã biết tiểu đường nên ăn bánh mì nào chưa? Dưới đây là danh sách 5 loại bánh mì tốt cho người tiểu đường mà chúng tôi muốn giới thiệu đến bạn.

3.1. Bánh mì ngũ cốc nguyên hạt

Bánh mì ngũ cốc nguyên hạt được làm từ các loại hạt ngũ cốc chưa trải qua quá trình tinh chế nên vẫn giữ được hàm lượng lớn chất xơ và chứa ít tinh bột. Vì vậy, sau khi ăn bánh mì ngũ cốc đường huyết không bị tăng đột ngột và luôn ở mức cho phép. Chỉ số đường huyết của bánh mì nguyên hạt ở khoảng 50.

Bên cạnh đó, các loại ngũ cốc nguyên hạt còn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể như vitamin A, vitamin B, vitamin E, Magie, Kali… Một số loại ngũ cốc nguyên hạt có trong nguyên liệu làm là yến mạch, kiều mạch, kê, quinoa, lúa mạch đen… Mỗi ngày, bạn nên ăn 80g bánh mì ngũ cốc nguyên hạt vào bữa sáng và các bữa phụ trong ngày hoặc bất kỳ khi nào thấy đói.

3.2. Bánh mì đen

Bánh mì đen là cái tên tiếp theo trong danh sách bánh mì tốt cho người tiểu đường. Khác với bánh mì trắng, bánh mỳ đen được làm hoàn toàn từ lúa mạch đen nên giàu chất xơ, ít tinh bột và hàm lượng calo thấp hơn 20%.

Bánh mì đen chứa hoạt chất acid ferulic, acid caffeic giúp làm chậm quá trình phân giải đường, nhờ đó lượng đường trong máu được kiểm soát tốt hơn. Bên cạnh đó, bánh mì đen còn chứa một lượng lớn chất xơ hòa tan nên làm giảm chậm tốc độ tiêu hóa và hạn chế tối đa nguy cơ tăng đường huyết sau ăn. Chất xơ hòa tan cũng tạo cảm giác no lâu, giảm thèm ăn và hỗ trợ sức khỏe tiêu hóa ở người bệnh tiểu đường.

Thêm bánh mì đen vào chế độ ăn hàng ngày được chứng minh là tốt cho sức khỏe tim mạch và giảm lượng cholesterol máu. Đặc biệt, bánh mì đen không chứa Gluten nên phù hợp với người bệnh tiểu đường không dung nạp Gluten. Bạn nên ăn 80 – 100g mỗi ngày, tương đương với 3 – 4 lát bánh mì đen. Ăn vào bữa sáng hoặc các bữa phụ trong ngày.

Bệnh tiểu đường có ăn được bánh mì đen không? Lưu ý gì khi ăn

3.3. Bánh mì hạt lanh, hạt chia

Hạt lanh và hạt chia giàu chất xơ nên tạo cảm giác no lâu, giảm thèm ăn và cải thiện tiêu hóa. Chính vì thế, những loại hạt này hạn chế tối đa nguy cơ bị béo phì và kiểm soát tốt đường huyết ở người bị tiểu đường. Bên cạnh đó, 2 loại hạt này đều chứa hàm lượng lớn acid béo omega-3 giúp tăng độ nhạy với insulin và ngăn ngừa các biến chứng trên tim mạch.

Ngoài ra, hạt lanh còn có nhiều hợp chất tăng cường sức khỏe, làm giảm lượng đường trong máu và trì hoãn sự phát triển của bệnh tiểu đường loại 2. Mỗi ngày, người bị tiểu đường nên ăn 80 – 100 g bánh mì hạt lanh, hạt chia và ăn vào bữa sáng, bữa phụ trong ngày.

3.4. Bánh mì yến mạch

Sở dĩ bánh mì yến mạch tốt cho người mắc bệnh tiểu đường là do nó chứa hàm lượng lớn chất xơ hòa tan beta-glucan. Nhờ đó, làm chậm quá trình hấp thu Carbohydrat và tăng cường tác dụng giảm đường huyết của insulin. Hơn nữa, nó còn giảm cảm giác thèm ăn ở người bệnh tiểu đường.

Bánh mì yến mạch còn có tác dụng tăng cường sức khỏe tim mạch và hạn chế xảy ra các biến chứng. Người bị tiểu đường nên ăn từ 80 – 100g tương đương với 3 – 4 lát bánh mì, ăn vào bữa sáng và bữa phụ trong ngày.

3.5. Bánh mì Ezekiel (bánh mỳ nảy mầm)

Bánh mì nảy mầm được làm từ ngũ cốc nguyên hạt đang nảy mầm, chưa qua tinh chế thay vì làm từ bột mì. Trong một nghiên cứu thực hiện vào năm 2012 được đăng tải trên tạp chí Dinh dưỡng và chuyển hóa cho biết bánh mì nảy mầm làm giảm phản ứng đường huyết nên rất tốt cho người mắc bệnh tiểu đường ^[1].

Ngoài ra, bánh mì Ezekiel có độ ngọt tự nhiên nên không chứa chất phụ gia tạo ngọt, nhờ đó không làm tăng lượng đường trong máu. Đặc biệt, bánh có lượng calo chỉ số GI ở mức thấp bằng 36, đồng thời cung cấp 9 acid amin thiết yếu, protein và chất xơ nên phù hợp với người bị tiểu đường. Mỗi ngày, bạn nên ăn khoảng 80g bánh mì Ezekiel (2 – 3 lát) vào bữa sáng hoặc bữa phụ trong ngày.

4. Một số loại bánh mì bệnh tiểu đường cần tránh

Khi biết đáp án câu hỏi “Tiểu đường ăn được bánh mì không?” người bệnh tiểu đường cần lưu ý và tránh sử dụng các loại bánh mì sau:

• Bánh mì trắng, những loại bánh làm từ bột mì trắng (bánh rán, bánh bột mì chiên…):  Bánh mì trắng và bánh làm từ bột mì trắng có hàm lượng vitamin, khoáng chất ở mức thấp. Trong khi đó, lượng đường lại rất cao. Vì vậy, sau khi ăn bánh mì trắng và bánh làm từ bột mì trắng, đường huyết trong máu tăng đột ngột gây ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh tiểu đường.
• Bánh mì có chất tạo ngọt, hàm lượng đường cao trong thành phần: Việc tiêu thụ các loại bánh mì này làm tăng khả năng đề kháng insulin, từ đó việc kiểm soát đường huyết gặp nhiều khó khăn.

• Bánh mì có nho khô hoặc các loại trái cây khô khác: Nho khô hoặc trái cây khô đã trải qua quá trình sấy khô nên hàm lượng nước bị hao hụt và lượng đường tăng cao. Vậy nên, bánh mì nho khô hoặc các loại trái cây khô không phù hợp với người mắc bệnh tiểu đường.
• Bánh mì không có protein: Mặc dù chế độ ăn cho người tiểu đường khá khắt khe về mặt dinh dưỡng nhưng bạn cũng cần đảm bảo cung cấp đủ năng lượng cần thiết cho cơ thể. Do đó, bạn không nên ăn bánh mì không có protein.

Ngoài ra, người bệnh tiểu đường có thể bổ sung thêm sữa Glucare Gold. Glucare Gold là sản phẩm được nghiên cứu và phát triển bởi Viện Dinh dưỡng Y Học Nutricare Hoa Kỳ, đã được chứng minh lâm sàng có chỉ số đường huyết (GI) thấp, phù hợp cho người bệnh tiểu đường theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Glucare Gold có hệ bột đường hấp thu chậm (Isomaltulose & Erythritol) với chỉ số đường huyết (GI) thấp, ít calo, dễ tiêu hóa, hấp thu chậm, giúp người dùng kiểm soát tốt đường huyết. 

Đồng thời, Glucare Gold còn chứa 56 dưỡng chất với Đạm thực vật & Đạm Whey dễ hấp thu từ Mỹ, hỗ trợ phục hồi và tăng cường sức khỏe; Omega 3,6,9 và hệ Antioxidants giúp giảm biến chứng lên tim mạch; chất xơ hoà tan FOS tốt cho hệ tiêu hóa, giảm táo bón cùng Lactium hỗ trợ giảm căng thẳng, giúp cải thiện giấc ngủ ngon.

**Bài viết trên chỉ mang tính tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa