Ăn gì sau phẫu thuật trĩ để cơ thể nhanh chóng hồi phục sức khỏe?

Bài viết được viết bởi Dược sĩ Nguyễn Văn Mạnh: Chuyên gia tư vấn dinh dưỡng Nutricare và tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nguyễn Đức Minh.

Ăn gì sau phẫu thuật trĩ để cơ thể hồi phục nhanh, sức khỏe sớm ổn định? Hãy cùng Nutricare tìm hiểu cụ thể vấn đề này với bài viết sau đây để từ đó xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học và tốt nhất cho người bệnh.

1. Ăn gì sau phẫu thuật trĩ?

Bổ sung dinh dưỡng phù hợp sau phẫu thuật trĩ góp phần rất lớn để người bệnh nâng cao sức khỏe, hạn chế biến chứng. Sau đây là nhóm những thực phẩm sẽ hỗ trợ tốt nhất để người bệnh hồi phục sớm.

1.1. Thực phẩm dễ tiêu hoá

Những thực phẩm lỏng, mềm dễ tiêu hóa luôn được ưu tiên sử dụng cho người bệnh sau phẫu thuật trĩ. Bởi những thực phẩm này không gây áp lực cho hệ tiêu hóa và hạn chế kích thích gây tổn thương tĩnh mạch trực tràng.

• Thời điểm bổ sung: Nhóm thực phẩm này có thể bổ sung ngay 1-2 ngày sau phẫu thuật, giúp cơ thể người bệnh bổ sung dinh dưỡng mà không gây ảnh hưởng nhiều tới hệ tiêu hóa của người bệnh.
• Các thực phẩm nên ăn: Những món ăn như: cháo, súp, sữa, canh… luôn là các thực phẩm ưu tiên hàng đầu dành cho người bệnh sau phẫu thuật trĩ.
• Lượng dùng: Thời điểm này người bệnh nên ăn đủ 3 bữa với các đồ ăn lỏng, mềm như cháo, súp… Mỗi bữa từ 1-2 chén nhỏ. Đồng thời, kết hợp với uống sữa vào các bữa phụ, mỗi ngày có thể uống 2 ly sữa để bổ sung dinh dưỡng.

Lưu ý: Nên ăn từ từ, ít một và có thể chia nhỏ bữa hơn để dễ ăn hơn. Tránh ăn quá no sẽ gây áp lực lên dạ dày, đường tiêu hóa và làm tổn thương vết mổ.

1.2. Thực phẩm chống táo bón, dễ đi ngoài

Sau khi phẫu thuật trĩ, tĩnh mạch ở trực tràng và hậu môn rất dễ bị tổn thương khi có áp lực chèn ép. Vì vậy, những thực phẩm chống táo bón, dễ đi ngoài là vô cùng phù hợp và thân thiện cho người bệnh.

Nước

Nước rất cần thiết cho người bệnh vì sau quá trình mổ trĩ dễ bị mất nước và nước cũng có tác dụng lớn với hệ tiêu hóa. Đồng thời, bổ sung nước đầy đủ còn giúp làm mềm phân, ngăn ngừa táo bón ở người bị trĩ.

• Giai đoạn bổ sung nước: Nên cho người bệnh uống nước sau 6 tiếng khi phẫu thuật và sử dụng với lượng phù hợp hàng ngày.
• Lượng dùng: Người bệnh nên bổ sung 1.5 – 2.5 lít nước mỗi ngày (nếu bác sĩ không khuyên cần hạn chế chất lỏng). Nên uống từ từ và chia nhỏ từng lần uống.

Chất xơ

Chất xơ là dưỡng chất tốt hỗ trợ hệ tiêu hóa và làm giảm tình trạng táo bón ở người bệnh sau phẫu thuật trĩ.

• Giai đoạn bổ sung: Cần bổ sung chất xơ sớm cho người bệnh sau 1-2 ngày phẫu thuật.
• Lượng dùng: Với nam giới thì nên bổ sung 38g chất xơ, còn phụ nữ là 25g chất xơ mỗi ngày.
• Thực phẩm nên ăn: Ngũ cốc nguyên hạt (trong 75g ngũ cốc có 5g chất xơ), rau súp lơ (1 bát chứa 5g chất xơ), cà rốt (100g chứa 2.8g chất xơ), khoai lang (100g chứa 2.5g chất xơ)…

Lưu ý: Bổ sung các thực phẩm chứa chất xơ dần dần để tránh tình trạng đau bụng cũng như khó chịu. Những ngày đầu sau phẫu thuật nên chế biến dưới dạng mềm, nhừ hoặc xay nhuyễn.

Sữa chua

Sữa chua giúp bổ sung thêm men vi sinh Probiotic (những vi khuẩn có lợi) để cân bằng hệ tiêu hóa, giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn, cần được ưu tiên cho người bệnh sau phẫu thuật trĩ.

• Giai đoạn bổ sung: Có thể được sử dụng cho người bệnh sớm ở ngay những ngày đầu sau phẫu thuật (từ 1-2 ngày sau phẫu thuật).

• Lượng dùng: Người bệnh có thể ăn 1 hộp sữa chua mỗi ngày để hạn chế táo bón.

Lưu ý: Không nên ăn sữa chua ở dạng cứng, lạnh mà nên sử dụng sữa chua ở dạng mềm để dễ ăn hơn.

Omega-3

Omega-3 là loại chất béo không bão hòa có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, một trong số đó là ổn định hệ tiêu hóa cho người bệnh sau mổ trĩ.

• Giai đoạn bổ sung: Có thể bổ sung sớm sau khi người bệnh ở giai đoạn bắt đầu ăn uống trở lại để cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thể (thường sau 5-7 ngày sau phẫu thuật).
• Thực phẩm nên ăn: Những thực phẩm giàu Omega – 3 mà người bệnh sau phẫu thuật trĩ nên bổ sung như: Cá thu (có 5.134mg Omega 3), cá hồi (chứa 2260 mg Omega 3), cá trích (chứa 1729 mg Omega 3), hạt óc chó (chứa 2542 mg/ 7 quả), 1 muỗng canh dầu hạt lanh (chứa 7196 mg Omega 3)…
• Lượng dùng: Người bệnh nên ăn các thực phẩm giàu Omega-3 từ 1-2 bữa/ tuần.

Lưu ý: Nên bổ sung đúng liều lượng (không vượt quá 300mg/ngày). Nếu xuất hiện các triệu chứng như mẩn ngứa, chướng bụng, buồn nôn thì nên thay thế thực phẩm giàu Omega-3 khác không gây dị ứng.

1.3. Thực phẩm giảm sưng viêm, thu nhỏ búi trĩ và tránh tái phát

Trả lời câu hỏi ăn gì sau phẫu thuật trĩ thì sau khi thực hiện mổ trĩ, hậu môn bị tổn thương và khả năng tái phát là rất cao. Vì vậy, những thực phẩm giúp giảm sưng viêm, thu nhỏ búi trĩ và tránh tái phát là điều mà người bệnh rất quan tâm. Sau đây là những nhóm thực phẩm sẽ làm tốt nhiệm vụ này.

Vitamin C

Vitamin C có rất nhiều trong các loại quả họ cam, chúng sẽ rất có lợi cho người bệnh trong việc làm lành vết thương.

• Giai đoạn bổ sung: Nên cho người bệnh sử dụng các loại quả giàu vitamin C sớm từ 1-2 ngày đầu sau phẫu thuật trĩ.
• Tác dụng: Vitamin C có chất chống oxy hóa giúp giảm viêm nhiễm vết mổ để nhanh lành hơn. Đồng thời, nó còn giúp người bệnh nâng cao đề kháng, sớm hồi phục và duy trì các mạch máu hoạt động hiệu quả, khỏe mạnh.
• Thực phẩm nên ăn: Các loại quả giàu vitamin C như: bưởi (trong 100g bưởi có 95mg vitamin C), cam (100g cam có 45mg vitamin C)…
• Lượng dùng: Lượng vitamin C được khuyên dùng với người trưởng thành nam là 95mg/ngày, nữ là 75mg/ngày.

Lưu ý: Không nên sử dụng quá nhiều các loại quả giàu vitamin C. Khi người bệnh có các triệu chứng như ợ chua, buồn nôn, tiêu chảy… nên xin ý kiến của bác sĩ.

Vitamin E

Thúc đẩy để làm lành các mô bị viêm, ngăn ngừa viêm nhiễm và giảm sưng cho vết mổ, rất cần thiết để bổ sung cho người bệnh sau phẫu thuật trĩ.

• Giai đoạn bổ sung: Người bệnh nên bổ sung vào giai đoạn hồi phục sau phẫu thuật (sau 5-7 ngày sau khi mổ).
• Thực phẩm nên ăn: Hạnh nhân (100g chứa 25.6mg vitamin E), hạt hướng dương (100g chứa 26.1mg vitamin E), bơ (100g có 2.1mg vitamin E), bông cải xanh (100g có 1.5mg vitamin E),…
• Lượng dùng: Người lớn nên bổ sung khoảng 15mg mỗi ngày.

Lưu ý: Không nên sử dụng những thực phẩm giàu vitamin E quá nhiều bởi có thể làm tăng nguy cơ ung thư phổi.

Magie, kẽm

Đây là những khoáng chất vô cùng cần thiết cho người bệnh sau phẫu thuật trĩ chống viêm, ổn định mạch máu để vết thương mau lành. Bên cạnh đó, những khoáng chất này còn duy trì phát triển mô cơ để người bệnh sớm hồi phục.

• Giai đoạn bổ sung: Người bệnh có thể bổ sung những thực phẩm giàu magie, kẽm khoảng 2 ngày sau mổ. Lúc này, người bệnh đã không cần phải ăn đồ ăn lỏng.
• Lượng dùng: Lượng magie cần cho người trưởng thành là từ 350-400mg/ngày, lượng kẽm là 40mg/ngày.
• Thực phẩm nên ăn: Đậu phụ, đậu hà lan, hạt điều, hạnh nhân, chuối… Hàm lượng magie và kẽm của các thực phẩm này là: Hạt điều, đậu phụ, chuối

Collagen

Collagen là một dưỡng chất quan trọng để thúc đẩy sản xuất protein trong cấu trúc da, giúp thúc đẩy nhanh quá trình kết nối các mô. Từ đó, búi trĩ co sớm và nhanh lành vết thương.

• Giai đoạn bổ sung: Người bệnh nên bổ sung sớm sau khi không cần ăn kiêng. Thường là từ ngày thứ 3 sau khi phẫu thuật trĩ.

• Thực phẩm nên ăn: Lòng trắng trứng, các loại đậu…
• Lượng dùng: Người bệnh nên bổ sung 2.5 – 15g collagen mỗi ngày.

Lưu ý: Collagen có thể bổ sung qua các thực phẩm hoặc dạng viên uống. Nhưng với dạng viên uống cần hỏi thêm ý kiến từ bác sĩ để sử dụng cho phù hợp.

1.4. Thực phẩm tăng cường đề kháng, hồi phục nhanh

Đạm là một trong những nhóm chất quan trọng giúp bồi bổ sức khỏe và nâng cao đề kháng hiệu quả.

• Giai đoạn bổ sung: Nên bổ sung những thực phẩm giàu đạm bắt đầu từ ngày thứ 3 sau phẫu thuật để cơ thể có thêm nhiều năng lượng, vực dậy sức khỏe nhanh hơn.
• Lượng dùng: Lượng đạm cần bổ sung mỗi ngày cho phụ nữ là 45g/ngày còn đàn ông là 52g/ngày.
• Thực phẩm bổ sung: Thực phẩm giàu đạm gồm thịt lợn, trứng, các loại đậu…

Lưu ý: Người bệnh nên cân đối lượng protein bổ sung hàng ngày, protein thực vật từ các loại hạt, đậu sẽ mang lại nhiều lợi ích sức khỏe hơn so với protein động vật.

Có thể bạn quan tâm:

2. Sau phẫu thuật trĩ kiêng ăn gì

Ngoài quan tâm đến việc ăn gì sau phẫu thuật trĩ hay những thực phẩm nên ăn, người bệnh cũng nên chú ý những thực phẩm cần tránh để xây dựng chế độ ăn lành mạnh, khoa học. Sau đây là những nhóm thực phẩm không tốt cho người bệnh.

• Ngũ cốc tinh chế: Là dạng ngũ cốc được loại bỏ lớp cám và xay nhuyễn. Chính vì đã loại bỏ đi lớp cám bên ngoài nên nó ít chất xơ hơn. Vì vậy, có thể khiến người bệnh bị táo bón nếu sử dụng nhiều.
• Thịt đỏ: Những loại thịt này giàu protein nhưng lại ít hàm lượng chất xơ. Do đó, khi người bệnh ăn nhiều thịt bò, thịt cứu,…thì có thể gặp tình trạng khó tiêu, đầy hơi.
• Thức ăn cay nóng: Những thực phẩm cay sẽ khiến người bệnh bị nóng trong, dễ dẫn tới tình trạng táo bón và đau rát khi đại tiện, ảnh hưởng tới vết mổ.
• Thức ăn nhiều muối: Đồ ăn mặn có thể làm cho người bệnh bị đầy hơi và ảnh hưởng xấu tới búi trĩ. Đồng thời, thực phẩm mặn có thể khiến phân cứng và gây khó khăn khi đại tiện.
• Thức ăn nhiều đường và tinh bột: Những thực phẩm này sẽ gây ra nhiều áp lực lên thành ruột. Và làm tình trạng táo bón ở người bệnh trầm trọng hơn.
• Thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ: Các loại đồ ăn này có thể khiến người bệnh bị khó tiêu, rối loạn tiêu hóa và dẫn tới táo bón.
• Đồ uống có cồn và chất kích thích: Những đồ uống như bia, rượu, nước ngọt có gas hay thuốc lá có thể làm cơ thể bị mất nước hoặc đầu bụng. Từ đó, phân sẽ khô và gây táo bón.

Có thể bạn quan tâm:

3. Gợi ý các món ăn tốt cho người sau phẫu thuật trĩ

Sau khi hiểu phần nào về việc người bệnh nên ăn gì sau phẫu thuật trĩ thì sau đây là những món ăn rất phù hợp và cực hữu ích cho người bệnh sau phẫu thuật trĩ. Bệnh nhân có thể tham khảo và thêm vào thực đơn hàng ngày giúp vết thương nhanh lành, sức khỏe được cải thiện sớm.

Món với nghệ

Trong nghệ chứa tinh chất Curcumin có tác dụng chống viêm rất tốt. Theo dân gian, nghệ là một trong những dược liệu hữu ích để làm lành nhanh vết thương hở. Do đó, người bệnh có thể sử dụng gừng tươi rửa sạch giã nát để xoa nhẹ lên hậu môn để vết thương nhanh lành. Ngoài ra, người bệnh sau phẫu thuật trĩ có thể sử dụng để làm gia vị chế biến với những thực phẩm khác hoặc sử dụng tinh chất nghệ.

Người bệnh chỉ nên sử dụng từ 500 – 2000mg nghệ mỗi ngày.

Cách làm món thịt kho nghệ: Chuẩn bị 400g thịt lợn, 1 muỗng cà phê bột nghệ, hành, dầu ăn, nước mắm, bột nêm, đường. Đầu tiên, thịt lợn rửa sạch, thái miếng nhỏ vừa ăn. Sau đó, cho dầu ăn vào nồi thơm đường để tạo thành hỗn hợp có màu vàng (nước hàng). Rồi thêm hành, thịt vào đảo đều cho tới khi săn lại. Tiếp đó thêm bột nghệ, hạt nêm vào đảo đều cho ngấm gia vị. Đun thêm khoảng 2-3 phút là có thể dùng được.

Món với trứng

Trứng là thực phẩm chứa nhiều khoáng chất thiết yếu như: kẽm, magie giúp tăng cường sức khỏe và lòng trắng trứng còn dồi dào collagen giúp tái tạo các mô để nhanh lành vết thương. Trứng có thể chế biến thành nhiều món khác nhau như: trứng rán, trứng chưng, canh trứng cà chua thịt băm.

Món với sữa

Sữa là thực phẩm giàu dinh dưỡng và ở dạng lỏng rất phù hợp để bổ sung cho người bệnh sau phẫu thuật trĩ. Trong sữa có đầy đủ các nhóm chất như chất khoáng, vitamin, chất xơ, đường, chất béo giúp người bệnh bổ sung năng lượng thiết yếu để sớm hồi phục. Người bệnh có thể uống sữa vào các bữa phụ hoặc kết hợp sữa với ngũ cốc, hay món trà sữa, súp khoai tây mịn với sữa.

Món súp khoai tây mịn với sữa: Chuẩn bị sữa tươi không đường, khoai tây, muối, tiêu, hành, ngò tây. Khoai tây rửa sạch, gọt vỏ và cắt miếng vuông. Cho một chút bơ vào chảo rồi cho hành đun mềm. Sau đó, bỏ khoai tây vào, thêm nước và nêm gia vị. Ninh khoai tây trong 30 phút cho nhừ rồi cho ra máy xay nhuyễn. Tiếp theo cho khoai tây xay nhuyễn vào nồi, đổ thêm sữa và nêm gia vị vừa miệng. Khi hỗn hợp đã sôi, cho thêm ngò tây, một chút tiêu là hoàn thành.

Món với rau dền

Trong rau dền chứa rất nhiều dưỡng chất tốt cho người bệnh sau phẫu thuật trĩ như: hàm lượng vitamin C cao (100g rau dền có 80mg vitamin C) – là chất chống oxy hóa giúp giảm viêm nhiễm. Cùng với hàm lượng chất xơ (100g rau dền có 1g chất xơ) hỗ trợ để hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn. Rau dền là loại rau bổ dưỡng có thể dùng để luộc hay nấu canh.

Cách làm món rau dền nấu đại tràng heo: Chuẩn bị 100g gốc rau dền, 200g đại tràng heo và gia vị. Rau rửa sạch, thái thành khúc vừa ăn. Đại tràng heo rửa sạch, thái miếng nhỏ. Rồi cho rau dền, đại tràng heo và để nước vào nồi đun 2 giờ. Khi hoàn thành thì gắp rau dền ra bát, nêm gia vị vừa ăn và sử dụng nước để uống.

Tham khảo thêm các thông tin về thực phẩm trong bài viết ăn sau phẫu thuật đã được các chuyên gia dinh dưỡng phân tích và đánh giá tốt cho sức khỏe

Ngoài các món ăn trên, bệnh nhân sau khi phẫu thuật trĩ có thể bổ sung thêm sữa Nutricare Gold để bồi bổ cơ thể. Sản phẩm với 56 dưỡng chất với Đạm thực vật & Đạm Whey dễ hấp thu từ Mỹ, có giá trị sinh học cao giúp cung cấp acid amin thiết yếu tham gia vào quá trình tổng hợp protein, tế bào miễn dịch giúp tăng cường đề kháng, hỗ trợ phục hồi, đảm bảo dinh dưỡng và tăng cường sức khỏe nhanh chóng. Bên cạnh đó, sữa Nutricare Gold giàu chất xơ hoà tan FOS giúp tăng cường hệ vi khuẩn có lợi đường ruột, hỗ trợ ổn định tiêu hóa, đồng thời hạn chế tình trạng táo bón, giúp hệ tiêu hoá khoẻ mạnh.

4. Câu hỏi thường gặp trong chế độ ăn uống của người phẫu thuật trĩ

Sau đây là thắc mắc phổ biến của người bệnh về chế độ ăn uống sau phẫu thuật trĩ:

Câu hỏi 1: Thời gian hồi phục sau phẫu thuật cắt trĩ là bao lâu?

Trả lời: Thời gian hồi phục sau phẫu thuật trĩ phụ thuộc vào thể trạng và tình hình sức khỏe của bệnh nhân. Thông thường người bệnh có sức khỏe ổn định, sẽ hồi phục và trở lại cuộc sống bình thường trong khoảng từ 15 – 25 ngày.

Câu hỏi 2: Sau phẫu thuật trĩ có ăn rau muống được không?

Trả lời:  Theo quan niệm rau muống sẽ làm cho sẹo lồi và có thể khiến búi trĩ bị sa hơn. Tuy nhiên, theo thành phần dinh dưỡng, rau muống không ảnh hưởng tới quá trình điều trị và hồi phục sau mổ trĩ. Vì thế, người bệnh nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi ăn

Câu hỏi 3: Sau phẫu thuật trĩ có ăn thịt bò được không?

Trả lời: Cũng tương tự như hải sản, thịt bò chứa nhiều đạm (100g thịt bò chứa 26g protein) và trở thành gánh nặng của hệ tiêu hóa. Do đó, thực phẩm này cũng không được xem là không phù hợp cho người bệnh sau phẫu thuật trĩ.

Câu hỏi 4: Sau phẫu thuật trĩ có ăn gà được không?

Trả lời: Tương tự như hải sản hay thịt bò, thịt gà cũng là một trong những thực phẩm không được ưu tiên khi lên danh sách thực đơn cho người bệnh mổ trĩ. Bởi thịt gà cung cấp ít chất xơ, nhiều đạm (27g đạm trong 100g thịt gà) khiến hệ tiêu hóa phải làm việc “vất vả” hơn.

5. Lưu ý khi sinh hoạt sau phẫu thuật trĩ

Ngoài quan tâm đến vấn đề thực phẩm, thì người bệnh cũng cần lưu ý trong sinh hoạt để hồi phục sớm. Cụ thể:

• Kiêng đi lại trong 24h sau phẫu thuật: Nhằm tránh những va chạm gây ảnh hưởng tới vết thương.
• Kiêng vận động mạnh: Không nên mang vác nặng hay chơi các môn thể thao vận động mạnh. Bởi nó có thể khiến vết mổ bị tổn thương, gây chảy máu sẽ lâu lành hơn.
• Kiêng quan hệ tình dục: Tùy theo phương pháp phẫu thuật người bệnh cần kiêng quan hệ tình dục trong giai đoạn sau phẫu thuật cho đến khi hồi phục, để tránh gây viêm nhiễm. Thời gian kiêng trung bình khoảng 1 tháng.
• Kiêng đạp xe, đi xe máy ít nhất 3 tuần: Khi đi xe đạp, xe máy người bệnh ngồi lên xe có thể gây áp lực, làm tổn thương các tĩnh mạch vùng hậu môn và khiến vết thương lâu khỏi.
• Kiêng đứng, ngồi quá lâu: Việc đứng ngồi quá lâu làm cơ thể bị mỏi khi đổi trạng thái và có thể ảnh hưởng tới vết mổ.

Như vậy, chế độ dinh dưỡng có tính quyết định rất lớn tới mức độ hồi phục của bệnh nhân sau phẫu thuật trĩ. Do đó, người bệnh cần có một chế độ ăn phù hợp, khoa học và tránh những vận động không tốt, gây tổn thương vết mổ. Nếu vẫn còn thắc mắc về vấn đề ăn gì sau phẫu thuật trĩ, người bệnh hãy liên hệ ngay với Nutricare qua số Hotline 18006011 để được giải đáp chi tiết.

Ghé thăm trang web của Nutricare Thương hiệu Quốc gia Dinh dưỡng Y học để nhận được những thông tin về sức khỏe bổ ích và cập nhật mỗi ngày.

**Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.