Sức đề kháng là gì? Nguyên nhân & dấu hiệu của suy giảm đề kháng

Sức đề kháng có vai trò quan trọng đối với sức khoẻ mỗi người, giúp chúng ta luôn khỏe mạnh và tránh được các tác nhân gây bệnh. Tìm hiểu ngay!

Bài viết được viết bởi Chuyên gia Trần Thị Hiền: Chuyên gia tư vấn dinh dưỡng Nutricare và tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nguyễn Đức Minh.

Sức đề kháng có vai trò quan trọng đối với sức khoẻ mỗi người, giúp chúng ta luôn khỏe mạnh và tránh được các tác nhân gây bệnh. Vậy cụ thể sức đề kháng là gì? Làm sao để tăng cường sức đề kháng hiệu quả? Cùng theo dõi bài viết để có thêm kiến thức chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình bạn nhé.

1. Sức đề kháng là gì?

Sức đề kháng là khả năng phòng vệ của cơ thể chống lại sự tấn công của các yếu tố gây hại như bệnh nhiễm trùng (virus, vi khuẩn…).

Sức đề kháng được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch của cơ thể. Nếu hệ miễn dịch khỏe mạnh và sức đề kháng tốt thì cơ thể sẽ tiêu diệt, ngăn chặn các tác nhân gây hại xung quanh. Ngược lại, nếu hệ thống miễn dịch suy giảm đồng nghĩa với sức đề kháng yếu, cơ thể rất dễ mắc bệnh nhiễm trùng.

Hệ miễn dịch là hệ thống phòng thủ tự nhiên giúp cơ thể chống lại sự tấn công của các tác nhân gây bệnh. Có vai trò nhận diện hàng triệu kháng nguyên lạ xâm nhập vào cơ thể, sản sinh ra các kháng thể chống lại và tiêu diệt các kháng nguyên đó hay ngăn chặn các vấn đề sức khỏe như: cảm cúm, sốt… đến ung thư.

Sức đề kháng cao
Sức đề kháng cao giúp cơ thể chống lại sự tấn công của virus, vi khuẩn gây hại

Hệ miễn dịch ở người được chia thành 3 loại đó là:

  • Miễn dịch tự nhiên (bẩm sinh): đáp ứng miễn dịch đầu tiên của cơ thể liên quan đến di truyền (chủ yếu ở da, niêm mạc, bạch cầu, interleukin hay interferon… ). Loại miễn dịch này không có khả năng ghi nhớ, chống lại các tác nhân gây hại theo cùng cơ chế vật lý.
  • Miễn dịch thu được (thích nghi): miễn dịch do cơ thể hình thành các kháng thể hoặc hoạt hóa tế bào lympho B và T tiêu diệt các tác nhân gây hại. Miễn dịch này hình thành trí nhớ miễn dịch để nhận diện kháng nguyên và loại bỏ nếu gặp lại.
  • Miễn dịch thụ động: cơ thể có được kháng thể thụ động mà không cần tự sản xuất qua hệ thống miễn dịch như: kháng thể của trẻ sơ sinh nhận từ mẹ qua nhau thai, sữa mẹ, máu…..

2. Nguyên nhân gây suy giảm sức đề kháng

Hệ miễn dịch kém khiến sức đề kháng cũng suy giảm, cơ thể dễ bị mắc bệnh và có nhiều yếu tố làm suy giảm sức đề kháng như:

  • Suy giảm hệ miễn dịch: là nguyên nhân chính làm suy giảm sức đề kháng gồm:
    • Suy giảm miễn dịch tiên phát: khiếm khuyết miễn dịch về di truyền do đột biến gen, rối loạn tế bào mầm…
    • Suy giảm miễn dịch thứ phát: do mắc bệnh hệ thống (đái tháo đường, nhiễm HIV/ AIDS), điều trị miễn dịch (hóa trị, xạ trị) hay phẫu thuật…
  • Ô nhiễm môi trường: khói bụi, hóa chất,… ngăn chặn sự sản sinh các tế bào lympho B và T – các tế bào miễn dịch, gây ảnh hưởng đến chức năng phổi, mắc bệnh hô hấp như: viêm phổi, viêm phế quản….
  • Lạm dụng kháng sinh: kháng sinh tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh, lợi khuẩn đường tiêu hóa và giảm lượng cytokine – một hormone quan trọng cho hệ miễn dịch, khiến cơ thể yếu đi và giảm khả năng chống chọi với tác nhân gây hại.
  • Uống ít nước: nước đóng vai trò vô cùng quan trọng với cơ thể, đặc biệt hệ miễn dịch. Nước giúp lưu thông máu, cung cấp oxy cho cơ thể hoạt động, giúp tế bào nhận chất dinh dưỡng và thải trừ các độc tố khỏi cơ thể. Thiếu nước sẽ làm suy yếu hệ miễn dịch, suy giảm sức đề kháng.
  • Sử dụng nhiều thức ăn chế biến sẵn: chứa quá nhiều cholesterol, đường, muối… là những chất độc hại cho cơ thể. Nếu sử dụng nhiều sẽ làm suy yếu các tế bào lympho B và T – tạo miễn dịch chủ động cho cơ thể, làm giảm đề kháng
  • Stress: kéo dài thường xuyên làm giảm nồng độ hormone Testosterone và Estrogen gây suy giảm miễn dịch.
  • Lười vận động: làm quá trình chuyển hóa và trao đổi, hấp thu chất trong cơ thể diễn ra chậm hơn, dễ suy giảm miễn dịch, bị bệnh. Vì vậy nên thường xuyên tập luyện thể dục thể thao, chạy bộ, yoga,…. ít nhất 15 phút mỗi ngày để cơ bắp được phát triển, tăng cường trao đổi chất.
  • Béo phì, thừa cân: làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường, mỡ máu, huyết áp… làm tăng tiết hormon thiếu kiểm soát, phá vỡ cấu khả năng phòng bệnh của hệ miễn dịch.
  • Thức quá khuya: không ngủ đủ từ 7 – 8 giờ mỗi ngày khiến cơ thể mệt mỏi, không sản sinh đủ Melatonin làm hệ miễn dịch không tạo đủ bạch cầu chống lại tác nhân gây bệnh.
Thức khuya là một trong số những nguyên nhân gây suy giảm sức đề kháng
Thức khuya là một trong số những nguyên nhân gây suy giảm sức đề kháng

3. Dấu hiệu suy giảm sức đề kháng và hệ miễn dịch

Hệ miễn dịch và sức đề kháng bị suy giảm đi kèm một số dấu hiệu điển hình như:

  • Suy nhược tinh thần: tinh thần luôn ủ rũ, chán nản, kèm cảm giác khó chịu, thiếu sức sống, rất dễ mệt mỏi.
  • Vết thương chậm lành: suy giảm sức đề kháng ảnh hưởng đến khả năng đông máu, nếu bị đứt tay, chảy máu nhiều máu sẽ khó đông hơn, vết thương khó lành hơn.
  • Dễ mệt mỏi: lúc nào cũng cảm thấy mệt mỏi, đau nhức cơ thể, không có sức lực dù ngủ đủ giấc.
  • Tiêu hoá kém: quá trình tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng kém hơn bình thường, dễ bị đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, phân sống,…. khi ăn phải thực phẩm không đảm bảo vệ sinh.
  • Dễ mắc bệnh, nhiễm khuẩn: là biểu hiện thường gặp ở người suy giảm sức đề kháng, họ dễ mắc phải các bệnh nhiễm trùng như: lao phổi, viêm phổi, phế quản, viêm xoang,… và dễ bị tái phát.

Ngoài những biểu hiện trên, người bị suy giảm sức đề kháng cơ thể xanh xao, gầy ốm, thiếu máu… hay ảnh hưởng đến cơ quan như tim: tim đập nhanh, đau tức ngực.

Dễ ốm vặt là dấu hiệu của sự suy giảm sức đề kháng
Dễ ốm vặt, nhiễm khuẩn – dấu hiệu của sự suy giảm sức đề kháng

4. Đối tượng dễ bị suy giảm sức đề kháng

Sức đề kháng rất dễ bị suy giảm, đặc biệt ở các đối tượng như:

  • Người mắc các bệnh mãn tính: các bệnh mạn tính như tim mạch, tiểu đường, gan thận, viêm phổi… hoặc sử dụng nhiều thuốc kháng sinh, chống viêm, điều trị ung thư…
  • Người ốm dậy: cơ thể vẫn yếu ớt, mệt mỏi, ăn không ngon miệng, tinh thần chán nản… khiến sức đề kháng suy yếu, dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây hại.
  • Trẻ em: trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 3 tuổi sức đề kháng còn non nớt, bé chỉ được nhận miễn dịch thụ động qua nhau thai và sữa mẹ nên hệ miễn dịch chưa được phát triển toàn diện, rất dễ bị bệnh.
  • Phụ nữ mang thai: mang thai khiến mẹ cần gấp đôi chất dinh dưỡng để bổ sung cho cả mẹ và bé, vì vậy nếu không cung cấp đủ dinh dưỡng mẹ rất dễ bị suy giảm sức đề kháng, khả năng nhiễm trùng và bị nặng hơn so với các đối tượng khác. Đồng thời việc điều trị cũng khó khăn hơn vì một số loại thuốc chống chỉ định với phụ nữ có thai, ảnh hưởng đến thai nhi.
  • Người cao tuổi: bắt đầu bước vào độ tuổi lão hóa khiến các cơ quan cũng như sức đề kháng không thể tránh khỏi suy giảm chức năng. Hệ miễn dịch suy yếu khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng, mắc bệnh mạn tính và phản ứng chống lại các tác nhân gây hại kém.
Người cao tuổi là đối tượng rất dễ bị suy giảm sức đề kháng
Người cao tuổi là đối tượng rất dễ bị suy giảm sức đề kháng

5. Biện pháp tăng cường miễn dịch và đề kháng

Sức đề kháng rất dễ bị ảnh hưởng bởi các tác nhân gây hại như: ô nhiễm môi trường, căng thẳng, lo lắng kéo dài, chế độ sinh hoạt không lành mạnh, lười vận động… Vì vậy, để tăng cường sức đề kháng và hệ miễn dịch khỏe mạnh bạn nên:

5.1. Bổ sung dinh dưỡng qua thực phẩm

Bổ sung dinh dưỡng rất đầy đủ rất cần thiết, đặc biệt vitamin và khoáng chất cho hệ miễn dịch khỏe mạnh, hoạt động tốt.

  • Bổ sung qua hải sản: các loại hải sản như cá hồi, tôm, cua, bào ngư, sò huyết… Cung cấp rất nhiều chất dinh dưỡng như Omega 3; các vitamin A, D, B; cùng khoáng chất: Sắt, Kẽm, Photpho, Canxi, Magie… và acid amin thiết yếu. Các chất này giúp tăng cường hệ miễn dịch, phát triển chiều cao và trí tuệ, tốt cho tim mạch, ức chế sự phát triển virus…
  • Bổ sung thịt gia cầm: cung cấp nhiều protein, lipid, các acid amin, chất khoáng… giúp tăng cường phát triển chiều cao, cân nặng, tăng cường sức đề kháng. Một số loại thịt giàu protein như: thịt bò, gà, lợn…
  • Bổ sung qua rau củ, trái cây: giúp cung cấp các vitamin A, C, D, E, vitamin nhóm B cùng khoáng chất Sắt, Kẽm, Selen… cùng chất xơ để tăng cường sức đề kháng, chống oxy hóa cơ thể, tốt cho hệ tiêu hóa. Một số loại hoa quả, thực phẩm nên bổ sung như: các quả mọng nước họ cam quýt bưởi, táo, nho, hay cà rốt, khoai lang, hành tây hoặc rau có màu đỏ, vàng, xanh đậm như: bông cải, rau bina….
Các thực phẩm giúp tăng cường sức đề kháng
Các thực phẩm giúp tăng cường sức đề kháng

Tìm hiểu thêm:

5.2. Giữ lối sống lành mạnh

Ngoài bổ sung chất dinh dưỡng, bạn nên thay đổi chế độ sinh hoạt lành mạnh như:

  • Tập thể dục: cơ thể tăng cường sản sinh kháng thể và bạch cầu chống lại các tác nhân gây bệnh, khi vận động thân nhiệt tăng ngăn cản sự phát triển vi khuẩn, chống lại được cảm cúm thông thường. Ngoài ra còn giúp khí huyết lưu thông. Vì vậy bạn nên tập thể dục, chạy bộ, yoga, chơi thể thao ít nhất 15 phút mỗi ngày.
  • Ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng: ngủ đủ giấc giúp tăng sức đề kháng, thiếu ngủ dễ khiến tinh thần mệt mỏi, uể oải. Căng thẳng cũng làm giảm sức đề kháng do cơ thể giải phóng adrenalin ức chế hệ miễn dịch, vi khuẩn gây bệnh dễ xâm nhập vào cơ thể.
  • Uống đủ nước: giúp đưa các tế bào miễn dịch, chống nhiễm trùng tới khắp nơi trên cơ thể, thải chất độc. Nếu uống ít nữa sẽ làm hệ bạch huyết chậm di chuyển và suy giảm hệ miễn dịch, các chất độc tích tụ lại trong cơ thể.
  • Đeo khẩu trang khi ra ngoài: giúp bảo vệ hệ hô hấp hạn chế khói bụi, ô nhiễm đồng thời tránh được vi khuẩn gây bệnh thâm nhập vào cơ thể khi đến nơi đông người.
  • Giữ gìn vệ sinh: cần vệ sinh thân thể, chân tay sạch sẽ bằng xà phòng mỗi khi đi ra ngoài về hoặc đi vệ sinh. Ngoài ra cũng nên vệ sinh các đồ đạc trong nhà thường xuyên để tránh bụi bẩn, vi khuẩn gây hại.
  • Tránh xa chất kích thích: rượu bia, thuốc lá, cafe… là những chất gây ức chế hệ thống miễn dịch, căng thẳng thần kinh, tăng nguy cơ mắc các bệnh mạn tính và suy giảm sức đề kháng cơ thể.
Tập thể dục thường xuyên nâng cao sức đề kháng
Tập thể dục thường xuyên nâng cao sức đề kháng

5.3. Bổ sung sữa ColosCare mỗi ngày giúp tăng cường đề kháng

Ngoài những biện pháp tăng cường miễn dịch kể trên, để tăng cường sức đề kháng nhanh chóng, hiệu quả, bạn nên bổ sung sữa vào chế độ ăn uống hàng ngày. Bởi sữa cung cấp nguồn dinh dưỡng cực giàu dưỡng chất như: Canxi, vitamin, khoáng chất, acid amin thiết yếu hỗ trợ tăng cường sức đề kháng.

Một trong những dòng sữa tăng cường sức đề kháng được yêu thích nhất hiện nay là ColosCare – sản phẩm của Nutricare là thương hiệu Quốc gia Dinh dưỡng Y học hàng đầu Việt Nam.

ColosCare được phát triển bởi các chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu trên thế giới của Hoa Kỳ, Nhật Bản, Châu Âu. Vì vậy, các dòng sản phẩm sữa non ColosCare luôn đem đến nguồn dinh dưỡng tối ưu, an toàn, phù hợp với từng lứa tuổi và thể trạng khác nhau của người Việt như:

Sữa bột và sữa pha sẵn ColosCare: (Cho trẻ)

  • Sữa non Colostrum chứa kháng thể IgG với hàm lượng cao (1200+mg) cùng chiết xuất nấm men Beta – Glucan 1,3/1,6 cùng vitamin nhóm A, C, E và khoáng chất Kẽm, Selen: giúp tăng cường hệ miễn dịch, nâng cao sức khỏe hệ hô hấp.
  • HMO 2’LF, Lactoferrin: ức chế sự phát triển của vi khuẩn, virus.
  • Chất xơ hòa tan (FOS/Inulin): hỗ trợ hệ tiêu hóa, nuôi dưỡng lợi khuẩn, kết hợp với DHA giúp trẻ phát triển trí não. Sản phẩm chứa 32 dưỡng chất đáp ứng khuyến nghị Bộ y tế giúp trẻ phát triển toàn diện.

Bột dinh dưỡng – ăn dặm ColosCare: (Cho trẻ giai đoạn ăn dặm từ 6 – 24 tháng tuổi)

  • Sữa non IgG24h: được nhập khẩu từ Mỹ giúp tăng cường miễn dịch, ngăn ngừa nhiễm khuẩn hệ tiêu hóa, hô hấp cho bé.
  • Bổ sung lợi khuẩn(BB12 + LA5) và chất xơ (FOS/Inulin) cải thiện tiêu hóa kết hợp tinh chất Oliu giúp hấp thu dưỡng chất tốt.
  • DHA, acid Folic: tăng cường trí tuệ, khả năng ghi nhớ.
Bột dinh dưỡng và bột ăn dặm ColosCare
Bột dinh dưỡng và bột ăn dặm ColosCare với hai vị giúp mẹ thay đổi khẩu vị cho bé giai đoạn ăn dặm

Sữa non ColosCare Adult: tăng sức đề kháng ở người cao tuổi, trung niên, trẻ em trên 10 tuổi, hoặc người bổ sung năng lượng sau phẫu thuật, ốm dậy… với công thức đột phá:

  • Sữa non Colostrum IgG 1200+: tăng sức đề kháng, tăng cường sức miễn dịch để hỗ trợ chống lại virus, vi khuẩn gây bệnh, cải thiện chức năng xương khớp, tim mạch, tăng cường hấp thu.
  • Lactoferrin & Probiotic: ức chế vi khuẩn và virus gây bệnh tấn công hệ tiêu hóa.
  • Beta Glucan: kích thích miễn dịch tự nhiên và tăng cường sức khỏe hô hấp.
Sữa non Colos Care Adult
Sữa non Colos Care Adult tăng cường sức đề kháng cho người lớn tuổi

Sữa non ColosCare IgG24h: 

Thành phần 100% sữa non Colostrum nhập khẩu từ Mỹ chứa kháng thể IgG và IgA giúp tăng cường miễn dịch. Kết hợp khoáng chất Kẽm, Lysine và hệ 5 enzym (bao gồm: Alpha-Amylase, Protease, Lactase, Cellulase, Lipase): tăng sức đề kháng và cải thiện chức năng hệ tiêu hóa. Sản phẩm dùng cho trẻ em, người suy giảm miễn dịch.

Sữa non ColosCare IgG24h
Sữa non ColosCare IgG24h giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng

10+ Cách tăng cường hệ miễn dịch giúp bạn luôn khỏe mạnh

Để biết thêm thông tin sản phẩm hoặc có bất kỳ thắc mắc nào về sức đề kháng, hãy liên hệ hotline 18006011 để được hỗ trợ kịp thời.

Như vậy bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin về khái niệm sức đề kháng, nguyên nhân, dấu hiệu, đối tượng dễ bị suy giảm sức đề kháng cùng những biện pháp nhằm tăng cường sức đề kháng.

Hy vọng qua bài viết trên sẽ giúp bạn có thêm những thông tin hữu ích để chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình nhé!

**Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.

Bài viết liên quan

Lợi khuẩn Postbiotic L.Lactis Plasma (LC-Plasma) là gì?

Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng hệ vi sinh vật trong cơ thể đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe toàn diện. Trong số đó, lợi khuẩn Postbiotic – một dạng lợi khuẩn mới được các nhà khoa học quan tâm vì những lợi ích sức khỏe vượt […]

Tác dụng của Lợi khuẩn Postbiotic L.Lactis Plasma (LC-Plasma)

Lợi khuẩn Postbiotic L.Lactis Plasma là một bước đột phá trong nghiên cứu lợi khuẩn, nổi bật với nhiều tác dụng trong việc tăng cường hệ miễn dịch và phòng chống các bệnh do vi-rút gây ra. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng lợi khuẩn Postbiotic L.Lactis Plasma không chỉ giúp ức […]

Cơ chế miễn dịch và hoạt động của tế bào miễn dịch

Hiểu rõ cơ chế miễn dịch và hoạt động của các tế bào miễn dịch không chỉ giúp chúng ta nâng cao kiến thức mà còn hỗ trợ trong việc áp dụng các biện pháp dinh dưỡng phù hợp để tăng cường sức khỏe. Hãy cùng khám phá sâu hơn về hệ miễn dịch và […]

ColosCare: Giải pháp dinh dưỡng toàn diện giúp tăng cường miễn dịch cho gia đình

suckhoedoisong.vn – Với các thành phần giúp hệ miễn dịch khỏe mạnh từ bên trong, ColosCare mang đến giải pháp dinh dưỡng hợp lý cho cả gia đình. Hệ miễn dịch có thể xem là chiếc “áo giáp” bảo vệ cơ thể. Cơ thể có hệ miễn dịch tốt sẽ giúp chúng ta ngăn ngừa […]

Top 3 sản phẩm sữa nội hỗ trợ tăng cường sức khỏe được chuyên gia khuyên dùng

suckhoedoisong.vn – Là thương hiệu sữa nội địa nhưng sản phẩm của những đơn vị này đều được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại với chất lượng không thua kém gì sữa ngoại. Chưa kể, những thương hiệu sữa nội địa còn chủ động “địa phương hóa” sản phẩm để phù hợp […]

Metacare Colostrum+: “Chìa khóa vàng” tăng cường miễn dịch của trẻ

afamily.vn – Không những giúp tăng cường miễn dịch tự nhiên, Metacare Colostrum+ còn chứa các chất xơ và lợi khuẩn hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện hấp thu. Nếu hệ miễn dịch đóng vai trò là “hàng rào” bảo vệ sức khỏe thì hệ tiêu hóa giống như “gian bếp” cung cấp dinh dưỡng […]

3 lời khuyên “đắt giá” của chuyên gia giúp mẹ lên thực đơn tăng cường miễn dịch

Giadinh.net – Để lên thực đơn tăng cường miễn dịch cho trẻ, các chuyên gia khuyên mẹ nên bổ sung sản phẩm dinh dưỡng ColosCare như một bữa phụ dinh dưỡng giúp bé yêu khỏe mạnh hơn. Trẻ có có sức đề kháng yếu thường có các dấu hiệu như ốm vặt, mất nước, chán […]

“Vũ khí” tăng cường miễn dịch cho cả nhà của diễn viên Vân Trang

VTV.vn – Ở tuổi 31, Vân Trang viên mãn với cuộc hôn nhân hạnh phúc bên ông xã đại gia, cô con gái đầu lòng 5 tuổi và 2 nhóc tì sinh đôi vừa chào đời. Trước khi lâm bồn, nữ diễn viên đã kịp bật mí “bạn đồng hành” giúp cô cân bằng niềm […]