Sau phẫu thuật sỏi thận nên ăn gì để vết mổ nhanh lành, hạn chế tái phát

Bài viết được viết bởi Bác sĩ CKII Bùi Hồng Thanh: Chuyên gia tư vấn sức khỏe Nutricare và tham vấn chuyên môn bởi PGS.TS Phạm Văn Hoan.

“Sau phẫu thuật sỏi thận nên ăn gì?” là thắc mắc của nhiều gia đình có người bệnh mới phẫu thuật. Bởi chế độ ăn uống đóng một vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi và hạn chế sỏi tái phát. Dưới đây là một số lời khuyên về chế độ ăn sau phẫu thuật sỏi thận để tránh tạo gánh nặng cho thận, giúp vết mổ mau lành, hỗ trợ người bệnh nhanh chóng hồi phục.

1. Thực phẩm nên bổ sung sau phẫu thuật sỏi thận

Sau mổ sỏi thận, người bệnh cần chú ý nhiều hơn về chế độ ăn. Một số thực phẩm có lợi cho người bệnh: 

1.1. Rau có màu xanh đậm

Các loại rau lá xanh có chứa nhiều chất xơ. Đây là thành phần tốt cho nhu động ruột của người bệnh sau phẫu thuật. Lượng chất xơ cao có trong rau khi vào đường ruột ít bị hấp thu, làm tăng tạo khối lượng phân và kích thích nhu động ruột đẩy chất thải ra ngoài.

Ngoài ra, rau lá xanh còn là nguồn cung cấp Vitamin nhóm B, A, C, Sắt, Magie,… dồi dào. Những chất này đóng vai trò quan trọng trong hệ thống miễn dịch, và quá trình trao đổi chất của cơ thể. Từ đó hỗ trợ người bệnh phục hồi nhanh chóng sau phẫu thuật sỏi thận.

Liều lượng: Nhìn chung người bệnh có thể bổ sung ít nhất khoảng 300g rau/ngày. Một số loại rau xanh phù hợp:

1.2. Quả có múi như cam, quýt, bưởi

Một số nghiên cứu [1] đã chỉ ra rằng trái cây có múi như cam, chanh, bưởi và quýt có hiệu quả trong việc ngăn ngừa sự hình thành và phát triển sỏi thận. Loại quả này có khả năng cung cấp Citrat tự nhiên cho cơ thể. Các hợp chất Citrat sẽ cạnh tranh với Oxalate để kết hợp với Canxi, từ đó giúp giảm lượng Canxi oxalate – một thành phần tạo nên sỏi thận.

Không chỉ vậy, hàm lượng Vitamin C cao trong cam, quýt,… cũng hỗ trợ đáng kể trong việc phục hồi sức khỏe sau phẫu thuật. Bằng cách chống lại hoạt động của các gốc tự do, Vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch, phòng ngừa bệnh viêm nhiễm sau phẫu thuật sỏi thận.

Vì vậy, trong chế độ ăn sau phẫu thuật sỏi thận người bệnh có thể ăn khoảng 100 – 200g hoa quả. Trong đó nên ưu tiên một số loại hoa quả thuộc họ cam như cam, chanh, bưởi và quýt.

1.3. Sữa và sản phẩm từ sữa

Sữa có chứa thành phần dinh dưỡng phong phú, đặc biệt trong đó cung cấp 125mg Canxi, 1 IU Vitamin D. Đây là thành phần tốt cho người sau phẫu thuật trong việc hạn chế sỏi tái phát. Bởi nếu lượng Canxi bổ sung ít, cơ thể sẽ tăng cường hấp thu nhiều Oxalate. Chính thành phần này là nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng sỏi thận.

Người bệnh có thể bổ sung khoảng 2 – 3 ly sữa/ ngày để tăng cường Canxi, hạn chế hấp thu Oxalate, ngăn ngừa sỏi tái phát. 

Một sản phẩm sữa dinh dưỡng mà người sau phẫu thuật sỏi thận có thể tham khảo đó là Nutricare Gold. Đây là một giải pháp toàn diện giúp cung cấp:

• 56 dưỡng chất với Đạm thực vật & Đạm Whey Mỹ, giúp tăng cường đề kháng, hỗ trợ phục hồi và tăng cường sức khỏe nhanh cho người bệnh.
• Canxi, Glucosamin và HMB giúp cơ xương khớp chắc khỏe, làm tăng độ dẻo dai và linh hoạt của khớp. Glucosamin đã được chứng minh lâm sàng giúp giảm đau khớp.
• Lactium được chứng minh lâm sàng giúp ngủ ngon, kết hợp cùng Magie & Vitamin B6 giảm căng thẳng, hỗ trợ giấc ngủ ngon.
• Giàu chất xơ hòa tan FOS giúp cải thiện hệ tiêu hóa tốt cho người sau phẫu thuật.
• Omega 3,6,9 và hệ Antioxidants (Vitamin A, C, E & Selen) tốt cho tim mạch, hỗ trợ phòng ngừa các bệnh lý liên quan đến tim mạch & phòng ngừa đột quỵ.

1.4. Cá hồi

Cá hồi có chứa khoảng 526 IU Vitamin D. Đây là thành phần giúp tăng hấp thu Canxi. Không chỉ vậy, lượng 0.827mg Vitamin B6 có trong cá hồi cũng là một hoạt chất có khả năng là giảm hình thành Oxalate. Nhờ đó bổ sung cá hồi giúp hỗ trợ làm giảm lượng Oxalate trong cơ thể, ngăn ngừa tạo thành sỏi tái phát sau phẫu thuật. 

Người bệnh có thể ăn khoảng 360g cá hồi/ tuần, chia thành 2 – 3 bữa.

1.5. Đậu phụ

Đậu phụ là một thực phẩm dinh dưỡng, trong đó có chứa 8g Protein, 350mg Canxi. Thêm đậu phụ trong thực đơn là phương pháp bổ sung một lượng Protein dồi dào giúp cung cấp năng lượng cho người bệnh phục hồi nhanh chóng. Đồng thời Canxi có trong đậu phụ cũng hỗ trợ làm giảm hấp thu Oxalate, ngăn ngừa sỏi tái phát.

Một ngày, người bệnh có thể bổ sung khoảng 300g đậu phụ là phù hợp.

1.6. Lòng đỏ trứng

Lòng đỏ trứng là thực phẩm cung cấp lượng Vitamin D dồi dào (218 IU Vitamin D). Vì vậy, đây là thực phẩm vừa bổ dưỡng vừa hỗ trợ làm giảm lượng Oxalate, ngăn ngừa hình thành sỏi thận.

Tuy nhiên, người bệnh không nên ăn quá nhiều trứng để tránh làm tăng lượng Cholesterol trong cơ thể. Bổ sung không quá 6 lòng đỏ trứng/tuần là phù hợp.

1.7. Uống đủ nước

Uống nhiều nước là một phương pháp hạn chế ngăn ngừa sỏi tái phát hiệu quả. Lượng nước được bổ sung sẽ làm tăng quá trình lọc cầu thận, giảm lắng đọng các tinh thể sỏi thận. 

Tuy nhiên, không nên uống quá nhiều nước trong một lần. Thay vào đó, hãy chia nhỏ lượng nước và uống từ từ trong suốt ngày, điều này giúp thận hoạt động hiệu quả hơn.

Theo khuyến cáo, người bệnh nên bổ sung từ 2 – 3 lít nước/ ngày. 

Có thể bạn quan tâm:

2. Thực phẩm cần tránh sau phẫu thuật sỏi thận

Sau phẫu thuật sỏi thận, người bệnh nên tránh một số loại thực phẩm sau:

2.1. Bánh kẹo ngọt

Bánh kẹo ngọt có chứa hàm lượng đường Sucrose, Fructose cao. Đây là một yếu tố góp phần hình thành nên sỏi thận. Do đó người bệnh cần lưu ý hạn chế các loại thực phẩm chứa nhiều đường như bánh ngọt, kẹo, đường mía, nước ngọt, siro,… để tránh nguy cơ tái phát sỏi thận.

2.2. Chuối

Lượng Kali có trong 100g trái chuối là 358mg. Nếu người bệnh ăn quá nhiều chuối khiến Kali trong máu tăng sẽ gây tăng áp lực cho thận và làm giảm khả năng đào thải của thận. Thận giảm đào thải sẽ trở tạo điều kiện cho tinh thể lắng đọng và hình thành sỏi. Do đó người sau phẫu thuật sỏi thận nên hạn chế ăn chuối.

2.3. Rau muống, rau cải bó xôi, rau bina

Oxalate trong nước tiểu cao được coi là một trong những nguyên nhân chính gây lắng đọng và hình thành sỏi thận. Vì vậy, một số thực phẩm chứa nhiều Oxalate như rau muống, cải bó xôi, rau bina, củ cải đường… người bệnh nên hạn chế bổ sung.

2.4. Hạn chế bổ sung quá nhiều đạm

Tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu đạm như thịt bò, thịt lợn, thịt gia cầm,… có nguy cơ làm tăng lượng Acid Uric trong máu, tăng tinh thể Uric trong nước tiểu khiến hình thành sỏi thận.

Hơn nữa, nếu ăn bổ sung quá nhiều chất đạm sẽ làm giảm Citrate trong nước tiểu. Đây là một chất có tác dụng ngăn ngừa tạo sỏi thận. 

Vì vậy, người bệnh nên kiểm soát lượng chất đạm trong khẩu phần cho phù hợp, chỉ nên ăn tối đa 200g thịt mỗi ngày.

2.5. Hạn chế đồ ăn chiên xào nhiều dầu mỡ

Đồ ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh thường có đặc điểm là chứa nhiều đạm, và muối. Khi lượng các chất này tăng cao sẽ làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận, tăng áp lực lọc ở thận, không tốt cho chức năng thận sau khi mới phẫu thuật. 

2.6. Thực phẩm muối, lên men

Người sau phẫu thuật sỏi thận nên hạn chế ăn cà muối, dưa muối, kim chi,.. và các thực phẩm chứa nhiều muối. Bởi hàm lượng muối trong cơ thể có ảnh hưởng nhiều đến quá trình thải Canxi ở thận. Lượng Natri trong máu cao dẫn đến hạn chế thải Canxi. Từ đó, Canxi dễ dàng kết hợp với Oxalate tạo thành sỏi Canxi oxalate ở thận.

Người bệnh cần hạn chế tối đa lượng muối tiêu thụ, chỉ nên ăn tối đa 3g muối/ ngày.

2.7. Cà phê

Cafein là một hoạt chất có nhiều trong cà phê. Chất này có tác động ức chế quá trình sản sinh tế bào mới, dẫn đến làm chậm quá trình phục hồi của người bệnh sau phẫu thuật sỏi thận. Không chỉ vậy, uống nhiều cà phê còn là nguy cơ gây sỏi thận do Cafein làm tăng nồng độ Canxi trong nước tiểu. Do đó người bệnh cần hạn chế uống cà phê.

Bạn nên tham khảo thêm các nguyên tắc dinh dưỡng cho người bệnh trong bài ăn sau phẫu thuật đã được các chuyên gia dinh dưỡng Nutricare tổng hợp.

3. Lưu ý khi chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật sỏi thận

Một số lưu ý khác về sinh dưỡng khi chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật sỏi thận:

• Chia nhỏ bữa ăn thành 6 – 7 bữa/ ngày: Bởi sau phẫu thuật, cơ thể thường mệt mỏi và chán ăn. Khi chia lượng thức ăn thành nhiều bữa nhỏ sẽ giúp người bệnh ăn được nhiều hơn, lượng dinh dưỡng được bổ sung liên tục.
• Hạn chế ăn thực phẩm cứng, khó tiêu: Những thực phẩm này sẽ khiến hệ tiêu hóa phải hoạt động vất vả hơn, gây ảnh hưởng đến thận và sức khỏe người bệnh.

Hy vọng những thông tin chia sẻ về “Sau phẫu thuật sỏi thận nên ăn gì?” trong bài viết trên đã giúp bạn có được nhiều thông tin để chăm sóc người bệnh tốt nhất. Tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ để đảm bảo cân bằng lượng dinh dưỡng cho người bệnh nhé!

Ngoài ra, bạn hoàn toàn có thể ghé thăm trang web của Nutricare để tham khảo những bài viết về nội dung sau mổ nên ăn gì của chúng tôi. Nutricare luôn sẵn sàng giúp đỡ, giải đáp và tư vấn các vấn đề liên quan tới chăm sóc sức khỏe cho bạn và những người thân yêu.

Nếu bạn còn câu hỏi về dinh dưỡng cho người sau phẫu thuật, hãy liên hệ đến fanpage Nutricare hoặc gọi đến hotline 18006011 để được hướng dẫn chi tiết nhé!